Öğrenciler değişen eğitim ve sınav sistemine ayak uydurmaya çalışıyorlar. Peki yıllar geçtikçe eğitim sisteminde neler değişti? Gelin birlikte görelim!
Eğitim sistemimizdeki değişiklikleri anlayabilmek için öncelikle 1970’li yıllara bakmak gerekir.
Üniversite sınavlarında Üniversite Seçme Sınavı (ÜSS) 1974 yılında kullanılmaya başlandı ve bu sistem uzun yıllar devam etti.
Sistem kaldırıldıktan sonra bile zaman zaman farklı bir isimle eğitim sistemimize yeniden kazandırılmıştır.
1980’li yıllarda yeni anayasanın da etkisiyle Turgut Özal’ın eğitim alanında yaptığı yeniliklerin etkisiyle eğitim sistemimizde bazı değişikliklere gidilmiştir.
Türkiye’de eğitim sistemi, 1982 Anayasası ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile yeniden düzenlendi. Bu düzenlemeler, eğitimin laik ve bilimsel temellere dayandırılmasına odaklandı. Sayın Turgut Özal döneminde tek tip eğitim sisteminden kopmak ve yenilikçi bir yaklaşım sağlamak amacıyla özel okullar devlet tarafından desteklenmiş ve özel okulların önü açılmıştır.
Bu dönemde vakıf üniversitelerinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu üniversiteler kendi giriş sınavlarını düzenlemeye başladı. Bu dönemde özel üniversiteler kendi sınavlarını yaparken, devlet üniversiteleri de yeni sınav sistemine geçmişti.
ÜSYM’nin yerini ÖSYM aldı.
ÜSYM, 1981 yılında Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) adı altında Yükseköğretim Kurulu’na bağlı bir kuruluş haline gelmiş, aynı yıl üniversite sınavının adı Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) olarak değiştirilmiştir. 1981 yılında sınavlar iki oturumda yapılmaya başlandı. İlk oturum ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı) adı altında Nisan ayında, ikinci oturum ise ÖYS (Öğrenci Yerleştirme Sınavı) adı altında Haziran ayında gerçekleştirildi. 1982 yılından sonra öğrencilerin genel not ortalamaları alınarak Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) adı altında sınav puanlarına eklenmiştir.
90’lı yıllara geldiğimizde elbette sınav sistemlerimizde de değişiklikler devam etti.
Ayrıca eğitim sistemimizin en değerli maddelerinden biri olan 4306 Sayılı Sekiz Yıl Kesintisiz Zorunlu Eğitim Kanunu da 1997 – 1998 eğitim-öğretim yılı itibarıyla uygulanmaya başlamıştır.
İkinci bin yılın sonuna yaklaştığımızda yeni sınav sistemleri ortaya çıkmaya başladı.
İlk olarak 1997-1998 eğitim-öğretim yılında Liseye Geçiş Sınavı veya diğer adıyla LGS, Türkiye’de eğitim alanında uygulanan ilk tam merkezi sistem olarak eğitim sistemimize girmiştir. Sınavda yıl sonu ortalama puanı dikkate alınmamış ve yerleştirmeler sadece sınav sonucuna göre yapılmıştır.
1999’da tek oturumlu üniversite sınavı geri döndü.
1999 yılından sonra ÖSS sınavı tek oturumlu hale getirildi. Sınav, Ortak Testler (Türkçe, Sosyal Bilimler 1, Matematik 1, Fen Bilimleri 1) ve Alan Testleri (Edebiyat, Sosyal Bilimler 2, Matematik 2, Fen Bilimleri 2) olmak üzere iki bölümden oluşuyordu.
Seri sınav sistemi değişiklikleri başlıyor…
2004 yılından itibaren OKS’ye (Eğitim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı) geçiş yapılmıştır. OKS’de öğrencilere 100 soru soruldu ve tek oturumdu. 2008 yılındaki son OKS kampanyasıyla bu sistem de terk edildi. İlkokul 6, 7 ve 8. sınıflar için düzenlenen SBS’ler 2008 yılında başlatıldı ve bu yıl sadece 6 ve 7. sınıflar için SBS düzenlendi. 8.sınıf öğrencilerimiz son kez OKS’ye girdiler.
Bu sınav 2009 yılından bu yana ilkokul 8. sınıf öğrencilerine de uygulanmaktadır. Daha sonraki dönemde SBS’ler kademeli olarak kaldırılarak yalnızca ilköğretim 8. sınıflar için geçerli hale getirildi. SBS, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında son kez düzenlendi.
2010 – 2019 üniversite sınavlarında ikili sisteme dönüş yapıldı.
ÖSS 2010 yılında kaldırıldı. Yerine YGS ve LYS getirildi. Böylece iki aşamalı sınav sistemi yeniden uygulamaya konuldu. YGS’de barajı geçen öğrenciler LYS’ye girmeye hak kazandı. YGS’nin ilk oturumunda Türkçe, Sosyal Bilimler, Temel Matematik ve Fen Bilimleri testleri yer aldı. İkinci oturum olan LYS’de ise Edebiyat, Coğrafya, Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri yer aldı. İlk sınav daha temel bilgilerle yüklüyken ikinci sınavın daha detaylı olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca bu sınavların sözlü, sayısal ve eşit olmak üzere farklı oturumları vardı.
Liseye geçiş sınavlarında TEOG ve LGS
Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sınavı ya da kısaltılmış adıyla TEOG, Yerleştirme Sınavının yerini alan sistemin adıdır. TEOG ilk kez 2013-2014 eğitim-öğretim yılında uygulanmaya başlandı. Bu sınav 2016-2017 eğitim-öğretim yılında son kez yapıldı.
Ve bugünün testleri…
2017-2018 yılında tanınmış bir isim lise sınavlarına geri döndü. Lise sistemine erişim veya daha iyi bilinen adıyla LGS.
2020 yılında üniversite sınavının adı YKS olarak değiştirildi. Sınav TYT (Temel Yeterlilik Sınavı), AYT (Alan Yeterlilik Sınavı) ve YDT (Yabancı Dil Sınavı) olmak üzere 3 aşamadan oluşmaktadır. TYT’de 150 barajını aşan öğrenciler AYT veya YDT oturumuna girmeye hak kazanırlar.